Ngành du lịch Điện Biên được thành lập 28/11/1992, trên cơ sở đổi tên Sở Thương Nghiệp thành Sở Thương mại và Du lịch theo Quyết định số 174/QĐ-UB của UBND tỉnh Lai Châu nay là tỉnh Điện Biên.
Những năm qua, được sự quan tâm lãnh, chỉ đạo của Đảng và đầu tư của Nhà nước, sự phối hợp, giúp đỡ của các ban, bộ, ngành Trung ương, dịch vụ du lịch trên địa bàn tỉnh Điện Biên có bước phát triển tích cực. Công tác quy hoạch, các chương trình, đề án phát triển du lịch được chú trọng triển khai thực hiện. Kết cấu hạ tầng, sản phẩm du lịch được tăng cường đầu tư phát triển, từng bước đáp ứng nhu cầu của du khách trong và ngoài nước. Các khu, điểm di tích lịch sử được trùng tu, tôn tạo; các thiết chế văn hóa được phục hồi, phát triển, các cơ sở lưu trú được quan tâm đầu tư xây dựng. Tiềm năng về du lịch lịch sử, tìm hiểu bản sắc văn hóa dân tộc từng bước được khai thác, thu hút du khách trong và ngoài nước. Đến năm 2015, Điện Biên đón trên 420.000 lượt khách, tổng doanh thu đạt 550 tỷ đồng, tăng 3,67 lần so với năm 2010, giải quyết việc làm cho hàng ngàn lao động trên địa bàn; xóa đói, giảm nghèo, nâng cao đời sống Nhân dân.
Chương trình phát triển du lịch tỉnh Điện Biên đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030, Điện Biên xác định phát triển du lịch sớm trở thành ngành kinh tế mũi nhọn, góp phần quan trọng thực hiện mục tiêu tăng trưởng và chuyển dịch cơ cấu kinh tế của tỉnh theo hướng hiện đại trên cơ sở khai thác phát triển du lịch lịch sử, văn hóa, sinh thái, nghỉ dưỡng và du lịch cộng đồng đồng bộ với tăng cường đầu tư kết cấu hạ tầng du lịch, góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế, làm động lực thúc đẩy phát triển các ngành, lĩnh vực khác, phấn đấu đưa Điện Biên trở thành một trong những trung tâm du lịch trọng điểm của khu vực trung du miền núi Bắc Bộ vào năm 2020. Phát triển du lịch theo hướng chuyên nghiệp, hiện đại, có trọng tâm, trọng điểm; ưu tiên đầu tư phát triển khu du lịch Quốc gia Điện Biên Phủ - Pá Khoang theo quy hoạch đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt. Đẩy mạnh xã hội hóa, huy động các nguồn lực cho đầu tư phát triển du lịch; phát huy tối đa tiềm năng, lợi thế của tỉnh về yếu tố lịch sử, tự nhiên và văn hóa các dân tộc; tăng cường liên kết, hợp tác phát triển du lịch với các tỉnh trong khu vực Tây Bắc, với các vùng trọng điểm phát triển du lịch trong nước, các tỉnh Bắc Lào, bắc Thái Lan, tỉnh Vân nam Trung Quốc và các thị trường tiềm năng.
Theo đó, phấn đấu đến năm 2020, tỉnh Điện Biên đón 870.000 lượt khách, trong đó có 220.000 lượt khách quốc tế; tổng doanh thu từ dịch vụ du lịch đạt 1.500 tỷ đồng. Đến năm 2025, đón 1.300.000 lượt khách trong đó có 300.000 lượt khách quốc tế, tổng thu từ dịch vụ du lịch đạt 2.400 tỷ đồng. Đến năm 2030 đón khoảng 1.600.000 lượt khách trong đó có 350.000 lượt khách quốc tế, tổng thu từ dịch vụ du lịch đạt trên 3.500 tỷ đồng và các ngành dịch vụ du lịch sẽ tạo việc làm cho trên 35.000 lao động, trong đó có trên 10.000 lao động trực tiếp. Bên cạnh đó sẽ xây dựng Khu du lịch Điện Biên Phủ - Pá Khoang trở thành Khu du lịch quốc gia với hệ thống cơ sở vật chất kỹ thuật đồng bộ, hiện đại; sản phẩm du lịch chất lượng cao, có thương hiệu, có sức cạnh tranh, trở thành điểm nhấn quan trọng của du lịch vùng Tây bắc vào năm 2025
Để thực hiện được những mục tiêu đó, cần tập trung hoàn thành 8 nhiệm vụ cơ bản:
1. Xây dựng và triển khai thực hiện Quy hoạch tổng thể, quy hoạch chi tiết phát triển du lịch.
2. Xây dựng cơ chế, chính sách tạo bước đột phá để thu hút các nguồn lực cho đầu tư phát triển du lịch.
3. Đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng, cơ sở vật chất kỹ thuật phục vụ du lịch.
4. Đa dạng hóa các sản phẩm phù hợp với tiềm năng, lợi thế của tỉnh.
5. Đào tạo, bồi dưỡng nguồn nhân lực du lịch.
6. Đẩy mạnh tuyên truyền quảng bá, xúc tiến du lịch.
7. Nâng cao năng lực quản lý Nhà nước về du lịch và đảm bảo an ninh du lịch.
8. Đẩy mạnh hội nhập và hợp tác phát triển du lịch.
Các giải pháp chủ yếu bao gồm: Vận dụng linh hoạt cơ chế, chính sách để phát triển du lịch; phát triển thị trường và sản phẩm du lịch; nâng cao nhận thức cho cộng đồng; các nguồn lực phát triển du lịch; nguồn nhân lực cho du lịch và công tác tuyên truyền, quảng bá./.