Ngày 28/7/1929, tổ chức Công đoàn Việt Nam ra đời, đánh dấu một bước ngoặt quan trọng đối với quá trình đấu tranh, phát triển của phong trào công nhân Việt Nam; là hạt nhân vận động, tập hợp giai cấp công nhân đi dưới ngọn cờ cách mạng vinh quang của Đảng Cộng sản Việt Nam. Công đoàn Việt Nam tiền thân là tổ chức Tổng Công Hội đỏ Bắc kỳ được thành lập ngày 28/7/1929.
Cuối năm 1924, đầu năm 1925, tại Quảng Châu, đồng chí Nguyễn Ái Quốc, lãnh tụ vĩ đại của giai cấp công nhân và nhân dân Việt Nam, Người đặt cơ sở lý luận cho công đoàn Việt Nam đã đề ra tôn chỉ mục đích hoạt động của Công Hội, đào tạo hàng loạt cán bộ ưu tú trong tổ chức Thanh niên Cách mạng đồng chí hội mà nòng cốt là Cộng Sản Đoàn. Người cũng đề ra việc “vô sản hoá” – đi vào các xí nghiệp hầm mỏ, đồn điền để vận động giáo dục công nhân vào tổ chức Công Hội.
Như một tất yếu của lịch sử, các tổ chức Công hội sơ khai ra đời; đặc biệt là tổ chức Công hội Đỏ do người công nhân ưu tú Tôn Đức Thắng (sau này là Chủ tịch nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa) sáng lập đã đáp ứng yêu cầu cấp thiết của phong trào đấu tranh của giai cấp công nhân Việt Nam những thập niên đầu thế kỷ 20; tạo một bước ngoặt to lớn trong phong lịch sử trào đấu tranh của công nhân, đó là chuyển từ đấu tranh tự phát sang đấu tranh tự giác, đã có những đóng góp quan trọng vào phong trào đấu tranh của công nhân thế giới. Bằng con đường “Vô sản hoá”, cuối năm 1928, đầu năm 1929, nhiều tổ chức Công hội đỏ được thành lập ở các xí nghiệp vá phát triển, dần dần được thống nhất thành tổng Công Hội đỏ cấp tỉnh, thành phố (Hà Nội, Hải Phòng, Nam Định, Hòn Gai).
Ngày 28/7/1929, tại số nhà 15 phố Hàng Nón, Hà Nội, được sự chỉ đạo của Đảng Cộng sản Đông Dương, các công hội Đỏ địa phương đã liên kết thành một tổ chức công hội thống nhất là Tổng Công hội Đỏ. Đại hội đã bầu đồng chí Nguyễn Đức Cảnh là người đứng đầu Ban Chấp hành lâm thời Tổng Công hội Đỏ Bắc Kỳ và thông qua chương trình, điều lệ của Công hội Đỏ và quyết định xuất bản tờ báo Lao Động ngày 14/8/1929, đây cũng là một trong những tờ báo có thời gian tồn tại lâu nhất trong nền báo chí Việt Nam.
Việc thành lập Công hội Đỏ Bắc kỳ có ý nghĩa hết sức to lớn đối với phong trào công nhân nước ta, vừa là thắng lợi của đường lối công vận của lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc và Đảng Cộng sản Đông Dương, đồng thời cũng đáp ứng nhu cầu cấp thiết về tổ chức của giai cấp công nhân Việt Nam. Là cột mốc quan trọng đối với lực lượng công nhân lao động vì lần đầu tiên có một đoàn thể cách mạng rộng lớn, hoạt động có tôn chỉ, mục đích, phản ánh được ý chí, nguyện vọng của đông đảo công nhân lao động, đồng thời góp phần vào sự lớn mạnh của phong trào công nhân thế giới.
Tiếp đó, các tổng Công Hội đỏ ở miển Trung, miền Nam, được thành lập. Đến năm 1930, Tổng Công Hội đỏ đã được hoạt động khắp cả nước. Trải qua các thời kỳ cách mạng, dưới sự lãnh đạo của Đảng, Công Đoàn Việt Nam có nhiều tên gọi khác nhau để phù hợp với nhiệm vụ từng giai đoạn: Công Hội đỏ (1929 - 1935), Nghiệp đoàn Ái Hữu (1936 - 1939), Công nhân Phản Đế (1939 - 1941), Công nhân cứu quốc (1941 - 1945), Tổng liên đoàn lao động Việt Nam (1946 - 1961), Tổng Công Đoàn Việt Nam (1961 - 1988), Tổng liên đoàn lao động Việt Nam (1961 đến nay).
Bộ Chính trị ban chấp hành Trung Ương Đảng Cộng Sản Việt Nam đã quyết định lấy ngày 28/7/1929, ngày họp đại hội thành lập tổng Công Hội đỏ đầu tiên ở miền Bắc Việt Nam, làm ngày thành lập Công Đoàn Việt Nam. Đại hội đại biểu Công Đoàn toàn quốc lần V (tháng 11/1983) họp tại thủ đô Hà Nội đã nhất trí thông qua nghị quyết lấy ngày 28/7/1929 làm ngày thành lập tổng liên đoàn lao động Việt Na
Sự ra đời của Công đoàn cách mạnh Việt Nam có ý nghĩa to lớn, đánh dấu sự lớn mạnh của phong trào công nhân và sự trưởng thành của giai cấp công nhân Việt Nam. Khẳng định luận điểm nổi tiếng của Lênin đó là “Giai cấp công nhân ở bất kỳ nơi nào trên thế giới cũng chỉ phát triển và chỉ có thể phát triển bằng con đường Công đoàn, bằng sự tác động qua lại giữa Công đoàn và Đảng của giai cấp công nhân, chứ không thể bằng con đường nào khác’’.
94 năm qua là chặng đường lịch sử vẻ vang của Công đoàn Việt Nam với những tên gọi khác nhau để phù hợp hoàn cảnh của mỗi giai đoạn cách mạng như: Công hội đỏ (thời kỳ 1929-1935), Nghiệp đoàn ái hữu (1936-1939), Hội công nhân phản đế (1939-1941), Hội công nhân cứu quốc (1941-1946), Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam (1946-1961), Tổng Công đoàn Việt Nam (1961-1988) và Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam từ năm 1988 đến nay. Nhưng dù ở bất kỳ hoàn cảnh nào, Công đoàn Việt Nam đã phát huy vai trò, thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ của mình, góp phần to lớn vào thắng lợi cách mạng Việt Nam.
Trong những năm qua, được sự quan tâm, chỉ đạo, tạo điều kiện của Chi bộ, Công đoàn cơ sở Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch, sự phối hợp chặt chẽ giữa chính quyền với Công đoàn và tổ chức Đoàn TNCS Hồ Chí Minh, Công đoàn bộ phận Bảo tàng Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ đã không ngừng lớn mạnh và phát triển; đảm bảo thực hiện đầy đủ chức năng, nhiệm vụ bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của viên chức, người lao động trong đơn vị. Bên cạnh đó, chất lượng các hoạt động phong trào ngày càng đi vào chiều sâu, có sức ảnh hưởng và lan toả, góp phần quan trọng trong sự nghiệp xây dựng và phát triển đơn vị, xây dựng chi bộ trong sạch, vững mạnh.
Bên cạnh các hoạt động thiết thực chăm lo đời sống vật chất cho đoàn viên công đoàn, Công đoàn bộ phận phối hợp với Chính quyền và các tổ chức đoàn thể tổ chức thăm hỏi tặng quà, tri ân các Cựu chiến binh tham gia chiến dịch Điện Biên Phủ nhân dịp Kỷ niệm 76 năm Ngày Thương binh, Liệt sĩ (27/7/1947 – 27/7/2023). Phối hợp với chính quyền, đoàn thanh niên tham gia các phong trào văn hoá văn nghệ, thể dục thể thao nhân các ngày lễ lớn và các sự kiện trọng đại của Ngành, của Tỉnh thu hút đông đảo Đoàn viên công đoàn tham gia, tăng cường rèn luyện góp phấn xây dựng và hoàn thiện đội ngũ cán bộ phát triển toàn diện, hài hòa, đầy đủ đức, trí, thể, mỹ, đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững của Bảo tàng Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ hiện tại và tương lai…
Công đoàn bộ phận luôn chú trọng công tác đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn, kỷ luật lao động cho cán bộ, viên chức, người lao động, phát huy vai trò nòng cốt của tổ chức công đoàn tham gia xây dựng Đảng, Nhà nước, hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh toàn diện. Trong 8 tháng đầu năm 2023 đã tổ chức đợt cao điểm tuyên truyền, vận động phát triển đoàn viên, qua đó đã lựa chọn, giới thiệu 02 đoàn viên ưu tú cho cấp uỷ đảng xem xét, bồi dưỡng, kết nạp.
Đoàn viên công đoàn tích cực hưởng ứng tham gia Chương trình “01 triệu sáng kiến - nỗ lực vượt khó, sáng tạo, quyết tâm chiến thắng đại dịch Covid-19” do Tổng LĐLĐ Việt Nam phát động. Qua 02 giai đoạn đã đăng ký được 11 sáng kiến hoàn thành chỉ tiêu theo kế hoạch đề ra.
Với vị trí, vai trò trên, cùng với sự lớn mạnh không ngừng, Công đoàn Việt Nam ngày càng khẳng định và phát huy vị thế trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Tổ chức Công đoàn nói chung, Công đoàn bộ phận Bảo tàng Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ cùng với tinh thần chủ động, sự dấn thân của đội ngũ cán bộ công đoàn đã đóng góp vào kết quả chung của ngành, được người lao động, hệ thống chính trị và toàn xã hội đánh giá, ghi nhận, góp phần to lớn trong công cuộc xây dựng và phát triển đất nước…